Νότης (Ποιότης)

Το ξέρω ότι κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο αλλά δεν μπορούσα να αντισταθώ στον πειρασμό. No offense, Notis. Όπως λες κι εσύ, είναι θέμα αισθητικής...

Θεσσαλονίκη ΙΙ

Αφού έγραψα πρωτύτερα τις γλυκανάλατες κουταμάρες μου, εμπνεόμενος από τον σπουδαίο περιηγητή, ταξιδιώτη και φίλο Αστρομόνο παραθέτω σπάνιο φωτογραφικό υλικό από την προς Βορράν εκδρομούλα μου. 

Σαφής και κατηγορηματικός λόγος

Θερμαϊκός, η θάλασσα

Θερμαϊκός, το καφέ. Έξω.

Θερμαϊκός, το καφέ. Μέσα. 

Άκυρη, γιγαντιαίων διαστάσεων ελληνική σημαία, υψωμένη σε γερανό -συμφερόντων Μπόμπολα;

Εμβαδό επιφανείας αντιστρόφως ανάλογο του δείκτη νοημοσύνης του Ηλία Παναγιώταρου

Με το συμπάθειο αλλά πήγαινες γυρεύοντας.

Σπουδή πάνω στο βασικό θέμα 

(500 μέτρα παρακάτω)

Titties in the rain

Αμήν και πότε...

Θάλασσες...

Θεσσαλονίκη ανυπότακτη πόλη

Μιας και μιλούσα προηγούμενα για την ιστορική μνήμη μιας  πόλης, αναδημοσιεύω ένα άρθρο του δημοτικού συμβούλου Θεσσαλονίκης Τριαντάφυλλου Μηταφίδη που δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Αυγή της 28ης Οκτωβρίου 2012 και έχει τον τίτλο «Θεσσαλονίκη ανυπότακτη πόλη».

Ξημερώνοντας 30 Οκτωβρίου 1944, η νεκρή και πένθιμη όψη της Θεσσαλονίκης περνούσε οριστικά στο παρελθόν. Άνθρωποι κάθε ηλικίας ξεχύνονται στους δρόμους, αγκαλιάζονται και φιλιούνται, οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα. Μετά από οχτώ χρόνια βασιλομεταξικής και ναζιστικής τυραννίας, η Θεσσαλονίκη απελευθερώνεται από τους μαχητές του ΕΛΑΣ, που μπαίνουν στην πόλη με επικεφαλής τον Κώστα Συννεφάκη (καπετάν Νικήτα), διοικητή του 50ου Συντάγματος.

Έτσι, οι υποχωρούσες ναζιστικές δυνάμεις κατοχής δεν πρόφτασαν να ανατινάξουν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης -εκτός από ένα τμήμα του-, την ηλεκτρική εταιρεία, το υδραγωγείο της, τους μύλους Αλλατίνι, τα οποία είχαν υπονομεύσει με εκρηκτικά.

Δύο ΕΠΟΝίτισσες σκαρφαλωμένες στη στέγη ενός σπιτιού στην Άνω Πόλη απευθύνονται με τον τηλεβόα τους στην Κάτω Πόλη: «Αδέρφια, συμπολίτες, το σύνθημά μας “θάνατος στον φασισμό, λευτεριά στον λαό” έγινε πραγματικότητα. Η περίφημη πόλη μας, που επί τέσσερα χρόνια στέναζε κάτω από τη φασιστική μπότα, μα ποτέ δεν έπαψε να αντιστέκεται, είναι επιτέλους ελεύθερη. Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα! Ζήτω η λευτεριά! Ζήτω η αδούλωτη Θεσσαλονίκη! Ζήτω οι απελευθερωτές του ΕΛΑΣ! Για την ευτυχισμένη και πολυπόθητη αυτή μέρα χύσαν το αίμα τους και θυσιάστηκαν τα πιο ακριβά παλικάρια και κορίτσια της πόλης μας. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τους τολμηρούς και ανδρειωμένους που με τη ζωή τους μας έδειξαν τον δρόμο της λευτεριάς, αιώνια τιμή και δόξα στους ήρωές μας…» (Στέλιου Γεωργιάδη, Θεσσαλονίκη ανυπότακτη πόλη, 1995, σελ. 292).

Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στις 30 Οκτωβρίου του 1944 από τους ναζί έγινε αποκλειστικά από τις ΕΑΜικές αντιστασιακές δυνάμεις και τον στρατιωτικό τους βραχίονα, τον ΕΛΑΣ. Παρά τη συμφωνία της Καζέρτας να παραδοθεί η εξουσία στους Άγγλους υπό τον Βρετανό αρχιστράτηγο Σκόμπι, όπως συνέβη στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, και παρά την εντολή του διοικητή του ΕΛΑΣ Στέφανου Σαράφη να παραμείνουν οι αντάρτικες δυνάμεις στις παρυφές της πόλης και να περιμένουν την απόβαση των Βρετανών, οι ηγέτες της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας Μάρκος Βαφειάδης και Ευριπίδης Μπακιρτζής δεν υπάκουσαν στις άνωθεν διαταγές. Ο Βαφειάδης έστειλε το παρακάτω ιστορικό τηλεγράφημα προς το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ:

«Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας. Τμήματά μας εισήλθον Θεσσαλονίκη σήμερον 3ην μετά μεσημβρίαν. Λαός Θεσσαλονίκης έξαλλος από ενθουσιασμόν διατρέχει οδούς πόλεως εναγκαλιζόμενος αντάρτες. Εργοστάσια ηλεκτροφωτισμού και μύλος Αλλατίνι κατόπιν επεμβάσεως ΕΛΑΣ διασώθηκαν. Εστία εθνοπροδοτών ΧΑΝ παρέδωσε βαρύν οπλισμόν. Θα αναγκαστεί εις παράδοσιν. Τμήματά μας προσανατολίζονται προς δυτικόν τμήμα πόλεως για χτυπήματα… Παρόν τηλεγράφημα παρακαλώ δοθεί ΠΓ του ΚΚΕ. Αναμένω. Μάρκος 30.10.44».

68 χρόνια μετά το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, που γιορτάζει «την ενσωμάτωσή της στον εθνικό κορμό» (Γ. Μπουτάρης), οφείλει να σεβαστεί την ιστορική αλήθεια και να τιμήσει τους σωτήρες-απελευθερωτές της Θεσσαλονίκης:

α) Αποδίδοντας σε δρόμους της τα ονόματα του Μάρκου Βαφειάδη, του Ευριπίδη Μπακιρτζή και του αντιστασιακού μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ, που διαπραγματεύθηκε την αποχώρηση των ναζιστικών στρατευμάτων χωρίς άσκοπες καταστροφές και απώλειες

β) Απαλείφοντας από δρόμους της πόλης τα ονόματα:

* Του διορισμένου από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου κατοχικού «δημάρχου» Κωνσταντίνου Μερκουρίου, ο οποίος μαζί με τον μητροπολίτη Γεννάδιο, τον καθηγητή Π. Βιζουκίδη και τον στρατιωτικό διοικητή Ραγκαβή παρέδωσαν τα κλειδιά της πόλης στα ναζιστικά στρατεύματα. Τη δε επομένη της κατάληψης της πόλης, 10/4/1941, με προκήρυξή του ο Μερκουρίου κάλεσε τον λαό της Θεσσαλονίκης να καθίσει στα αβγά του ως «υπέρτατον πατριωτικόν καθήκον», αφού «ο στρατός της Γερμανίας από της πρώτης στιγμής της εισόδου του εις την πόλιν ετήρησεν έναντι ημών στάσιν γενναιόφρονα και ιπποτικήν» και «ουδέν έχει να φοβηθή τιθέμενος υπό την προστασίαν ενός έθνους γενναίου και ευγενούς. Η τιμή του, η ζωή του και η περιουσία του θα είναι πλήρως εξησφαλισμένη»(!) Τον Δεκέμβριο του 1942 έβαλε συνεργεία του δήμου να ισοπεδώσουν το εβραϊκό νεκροταφείο, να ξηλώσουν τις ταφόπλακες και να τις χρησιμοποιήσουν για... κράσπεδα πεζοδρομίων(!)

* Του συνταγματάρχη - κατοχικού Γενικού Επιθεωρητή Νομαρχιών Μακεδονίας και Φρούραρχου Θεσσαλονίκης Αθανάσιου Χρυσοχόου, που είχε οχυρωθεί με τους ταγματασφαλίτες στο κτήριο της ΧΑΝΘ, υποστηρικτή των Ταγμάτων Ασφαλείας, μάρτυρα υπεράσπισης του αρχιεγκληματία Μαξ Μέρτεν.

Τα ονόματά τους έδωσε σε δρόμους της πόλης το χουντικό Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης (29-1-1971).

* Του επίσης κατοχικού «δημάρχου» Γεωργίου Σερεμέτη, που στις 26 Μαρτίου 1943 -μία βδομάδα μετά την πρώτη αποστολή 2.400 συμπολιτών μας στα κρεματόρια του Άουσβιτς- εισηγήθηκε στο Δ.Σ. «την μετονομασίαν των οδών της πόλεως των φερουσών ισραηλιτικά ονόματα». Το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης οφείλει να καταργήσει στην προσεχή του συνεδρίαση (29-10-2012) την κατάπτυστη αυτή απόφαση, ως στοιχειώδη ένδειξη σεβασμού στους συμπολίτες μας μάρτυρες του Ολοκαυτώματος.

Απέναντι στις σαρακοφαγωμένες «αλήθειες» και τις επινοημένες παραδόσεις της «εθνικώς ορθής δημόσιας ιστορίας», η δημοτική κίνηση «Θεσσαλονίκη-ανοιχτή πόλη» -ανήμερα της απελευθέρωσης της πόλης από τους Ναζί και τους δωσίλογους ταγματαλήτες- θα μετονομάσει συμβολικά την οδό Κ. Μερκουρίου σε οδό «30ης Οκτωβρίου 1944», γωνία Μερκουρίου και Β. Όλγας, στη 1.30μ.μ. Γιατί, επιπλέον, αυτή η πόλη είχε το ιστορικό προνόμιο να ιδρύσει στις 15 Μαΐου 1941 την πρώτη σε ολόκληρη την κατεχόμενη Ευρώπη αντιστασιακή οργάνωση, την «Ελευθερία».

Οι σημειώσεις με έντονη γραμματοσειρά παρατίθενται ακριβώς όπως στο αρχικό κείμενο. 

Θεσσαλονίκη Ι

Γουστάρω τρελά τη Σαλονίκη. Έχω περάσει πολύ καλά, είτε όταν έμεινα ως έφηβος τίγκα στο καβλόσπυρο στην τριήμερη εκδρομή του σχολείου στα τέλη των nineties, είτε ως φαντάρος με απαράδεκτο κοντοκουρεμένο μαλλί και προβλεπόμενη φαβορίτα στην εικοσαήμερη εκπαίδευσή μου –αγνοώ ακόμα σε ποιο αντικείμενο- πριν τέσσερα και κάτι χρόνια είτε τώρα που είμαι στο τρένο και γυρνάω από ένα βιαστικό αλλά πανέμορφο τριήμερο. Είναι το ένα πέμπτο –και αν- από τη Μεγάλο Χωριό και έχει τριπλάσιους ωραίους, φαρδείς δρόμους. Έχει ωραία πάρκα, ακόμη πιο ωραία πιτόγυρα αλλά βασικά έχει θάλασσα. Βρώμικη και θολή, αλλά θάλασσα. Θάλασσα με λογής-λογής βαπόρια, από γραφικά ιστιοφόρα μιμούμενα αυτό του Τζακ Σπάροου για ξελιγωμένους τουρίστες μέχρι τάνκερ ερχόμενα από του διαόλου τη μάνα, που αράζουν στην αγκαλιά του Θερμαϊκού μέχρι να κάλμάρει η θάλασσα. Και όποιον τόπο βρέχει η θάλασσα, όπου δένουν τα βαπόρια κατεβαίνουν και άνθρωποι διάφοροι, με ιδέες διάφορες, με θρησκείες, γλώσσες, κουζίνες  και φορεσιές διάφορες. Σλάβοι, Μικρασιάτες, χριστιανοί, μουσουλμάνοι και –κυρίως- Εβραίοι έδωσαν στην πόλη και πήραν από αυτή πολλά. Η ίδια εικόνα, τα ίδια βαπόρια, με γοητεύουν και στη μικρή λακωνική Νεάπολη. Αλλά η Θεσσαλονίκη δεν είναι χωριό, είναι πόλη. Είναι πόλις κι εγώ αγαπώ τον αστικό πολιτισμό. Και όπως πολύ ωραία το διατύπωσε ο Σαββόπουλος προ ημερών σε συνέντευξή του, ήταν ανέκαθεν πόλις, γεννήθηκε, μεγάλωσε και γαλουχήθηκε ως τέτοια. Και συνέχισε θυμίζοντας ότι δεν έχουν περάσει και πολλά χρόνια που στο Μεγάλο Χωριό πρόβατα έβοσκαν ανάμεσα σε χορταριασμένους, ξεμπασκωμένους και κατά γης πεσμένους κίονες. Πώς να του δώσεις άδικο;

Μπορώ να ευχηθώ κάτι, αν και νότιος από την άλλη άκρη της Ελλάδας; Να ξαναβρεί τη ζωντάνια της και το νεύρο της. Να τους αγκαλιάσει όλους. Να αφήσει οριστικά πίσω την αχαλίνωτη μαλακία και γραφικότητα της εποχής Ψωμιάδη. Να μην υποκύψει στην παραλυτική ουδετερότητα της εποχής Μπουτάρη και στον κουτσό σωβινισμό του Άνθιμου και να σεβαστεί την ιστορία της. Γιατί οι πόλεις δεν αξίζει να είναι ωραίες μόνο για τα καρτ ποστάλ. Αξίζει να είναι ωραίες για να τις ζουν οι άνθρωποι. 

Fingers Crossed

Δεν αργεί η ώρα που θα έχεις τα ίδια προβλήματα. Θα πληρώνεις και το κωλόχαρτο στο νοσοκομείο, αν και όταν αυτό βρίσκεται, θα πληρώνεις τοις μετρητοίς για τη χημειοθεραπεία σου, τα εμβόλια του παιδιού σου και των γέρων σου, τα τακτικά χειρουργεία, τα επείγοντα χειρουργεία, τη γέννα της γυναίκας σου, το αντιαιμοπεταλιακό το δικό σου, την πενικιλλίνη της εγγόνας σου. Και τότε θα γυρνας όχι πολύ πίσω στο χρόνο και θα σκέφτεσαι ότι μάλλον κακώς με έβριζες σκαιότατα στα επείγοντα επειδή σε καθυστερούσα για να εξετάσω το πρεζάκι με τη μικροβιαιμία ή τον πακιστανό με τη φυματίωση. Ότι μάλλον κακώς φώναζες προκλητικά "ε, ρε Χρυσή Αυγή που σας χρειάζεται" για να κλάσουμε μέντες. Θα τα βάζεις με το μαλάκα τον εαυτό σου γιατί αν είχες δείξει κατανόηση για εκείνους τότε, πιθανόν να μη σε ισοπέδωναν κι εσένα τώρα.
Πάτα το κουμπάκι και διάβασε τους υπότιτλους. Γιατί σε λίγο θα είσαι στην ίδια μοίρα. Αν δεν είσαι ήδη.

Λίστα κι άστα

Διαβάζοντας από την όμορφη, αν κι ελαφρώς ληθαργική, Θεσσαλονίκη την περίφημη λίστα -ή φερόμενη ως τέτοια- Λαγκάρντ στο έκτακτο HotDoc του Κώστα Βαξεβάνη και συητώντας με τους εδώ καλούς φίλους που μας φιλοξενούν, έχω να καταθέσω τα εξής ταπεινά και αφελή ερωτήματα:

1. Τι επάγγελμα είναι ακριβώς η housewife, εκτός από κάποιες τσιμπουκλούδες στη γνωστή τηλεοπτική σειρά; Κι ερωτώ διότι η πλειοψηφία των καταγραφών της λίστας επαγγέλονται αυτό ακριβώς.

2. Την αυτή απορία έχω και για το άλλο περιώνυμο επάγγελμα, αυτό της femme au foyer.

3. Πού ακριβώς και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορώ να σπουδάσω αυτά τα άκρως επικερδή επαγγέλματα;

4. Όλοι αυτοί οι λέβέντες και όλες αυτές οι κόρες που φέρουν την ιδιότητα "etudiant" ή "student" ποιες σπουδές διάλεξαν ώστε να έχουν και κωδικό στην HSBC;

5. O SAKOULAS (PUBLISHER) είναι αυτός που έχει πάρει εργολαβία τα συγγράματα της Νομικής και κατοικοεδρεύει Ασκληπιού και Σόλωνος γωνία;

6. Ο TRAGKAS GEORGE (EDITOR) είναι ο αγαπημένος μου Γιώργος Τράγκας, ο πλέον αντιμνημονιακός Έλλην αυτή τη στιγμή στον πλανήτη;

7. Πόσο καλά πηγαίνει το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ώστε ένας χρηματιστής να καταθέτει τρία πακέτα των 25 (ολογράφως εικοσιπέντε) εκατομμυρίων γιούρο στο λαγαριασμό του στην Ελβετία;

8. Πόσο καριόλης είναι ο Γιώργος Βουλγαράκης και πόσο κάργια η σύζυγος αυτού κυρία Πελέκη, που τάχαμου δεν έχουν ιδέα για την ιδιοκτησίας τους εξωχώρια ή υπεράκτια ή όπως στον πούτσο λέγονται οι offshore εταιρία DELLOGO με έδρα τη Λιβερία;

9. Για πόσο θα υπάρχουν μόλις μια-δυο περήφανες εξαιρέσεις στη δημοσιογραφία;

10. Πόσο τυχερή είναι η μπέμπα των οικοδεσποτών μας που δεν καταλαβαίνει τίποτε από αυτά όσο μασουλάει τη σαλιάρα της;

11. Πού είναι ο Βάγκνερ, πού ειν' ο Πουτσίνι;

Κάθε βοήθεια ευπρόσδεκτη. Ευχαριστώ.